Eerder deze maand heb ik meegedaan aan een bijzondere Zoomsessie “kennisdialoog duurzaam grondgebruik, landbouwgrond in Overijssel”. De provincie is op grond van diverse moties aan het onderzoeken hoe ze haar (tijdelijke) pachtgronden duurzamer in de markt kan zetten. Een dertigtal wetenschappers, boeren, pachters en verpachters en enkele Statenleden waren digitaal bijeen.
Cijfers over het landbouwareaal in Overijssel;
- Grasland 143.000 ha
- Mais 35.500 ha
- Akkerbouw 13.900 ha
- Overige 2.900 ha
Overijssel heeft 3500 ha in tijdelijk eigendom, waarvan 1500 ha als projectgronden en 2000 ha als rest/ ruilgronden. In totaal gaat het daarbij om 2750 ha agrarische gronden die ze elk jaar uitgeeft: maximaal 3 jaar achter elkaar aan dezelfde pachter. Bij gunning geldt een afstandscriterium van 5 kilometer, dus hoe dichterbij de tijdelijke grond je woont hoe meer kans je maakt. Er zijn geen duurzaamheidscriteria.
In deze sessie werd het model Brabant gepresenteerd: iedere ondernemer kan een bieding doen op prijs x duurzaamheidscore. Dat leidt tot de beste pachter. Ook is de eenjarige pacht als vast criterium losgelaten en streeft men inmiddels naar 6 jarige pacht met recht van opzegging. Om de provinciale doelen te behalen zijn als algemene grondslag voor duurzaamheid opgenomen: geen intensieve teelten (bollen, lelies enzovoort); verbod op gebruik glyfosaat en actief beheer en onderhoud landschapselementen. Drie criteria waar elke aanbieder zich aan dient te houden. Hoe meer je doet voor duurzaamheid hoe “lager” de pachtprijs kan zijn om toch als beste aanbieder uit de bus te komen.
Het resultaat? Iedereen doet mee. Provinciale en agrarische doelen komen zo samen. Er is veel belangstelling voor deze werkwijze en er is geen “gedoe” omdat ieder de criteria erkent. Op het einde werd duidelijk dat ook Overijssel wellicht deze manier van uitgeven van tijdelijke grond ter hand kan nemen. Bij geen enkele aanwezige was daar bezwaar tegen.
Gaan we dan eindelijk ook in Overijssel tenminste de eigen gronden duurzaam verpachten? 2021 het jaar van de waarheid!