De provinciale ‘zonneladder’ is een leidraad, geen wet. 
In Overijssel zijn meer dan 100 energiecoöperaties aan de slag om duurzame energie voor de gemeenschap te realiseren. En dat is nodig. Iedereen weet dat de aarde uitgeput raakt en de fossiele brandstoffen opraken. De afspraken in het Klimaatakkoord zijn dan ook fors. Om aan deze opgave te voldoen, moeten we de ruimte die we hebben zo slim mogelijk benutten om zoveel mogelijk duurzame initiatieven te realiseren. De provincie dient, ook voor deze ontwikkeling, een gewenst toekomstbeeld te schetsen en ruimte te bieden. Letterlijk en figuurlijk. Want al die lokale energiecoöperaties zijn niet gebaat bij nog meer aangescherpte regelgeving. Integendeel. Soepele wetgeving koestert niet alleen de lokale belangen, maar bevordert ook de creativiteit en versterkt de lokale saamhorigheid. Dan is er meer mogelijk en worden de duurzame doelen sneller bereikt. En het gaat nog sneller als de provincie daarbij een vraaggerichte ondersteunende rol vervult.
Dwingender regels
De provinciale coalitie van CDA, VVD, PVDA, CU en SGP heeft het voornemen, zie het coalitieakkoord, de huidige regels voor het mogelijk maken van opwekken van duurzame zonne-energie aan nog striktere banden te leggen. En dat staat haaks op wat nu nodig is. Dus: weg met nog meer aanvullende bepalingen. Geef lokale partijen en coöperaties de ruimte hun energiedoelen te realiseren. Ze doen dat in een publiek belang voor hun gemeenschap. Daarbij heeft de provincie de verantwoordelijkheid om de lokale krachten te beschermen, zodat er geen durfkapitalisten met de grondopbrengsten vandoor gaan. Want de revenuen moeten daadwerkelijk ten goede komen aan de Overijsselaren.
Geen aangescherpte zonneladder
Om de doelen te realiseren passen niet nog meer dwingender provinciale regels. De huidige ‘zonneladder’ is al strikt genoeg. Als die nog meer aangescherpt wordt leidt dat tot frustraties en minder nieuwe duurzame energie. Bijvoorbeeld als opgenomen wordt dat eerst alle daken vol zonnepanelen moeten liggen voordat men elders duurzame energie op mag wekken. Of door nóg meer natuurcompensatie te eisen. Er moet dus volop ruimte blijven voor een ‘en-enbeleid’ waarbij maximaal ingezet wordt op dubbelgebruik van elke vierkante meter dak of grond. De samenleving is niet gebaat bij het dwingend – en tot in details – opleggen van de zonneladder. De zonneladder dient als een leidraad. Handhaaf ten minste de ruimte die er is op basis van de provinciaal vastgestelde ‘Handreiking Kwaliteitsimpuls zonnevelden, februari 2017’. Het is de hoogste tijd voor meer bestuurlijk loslaten. Bied ruimte voor de noodzakelijke energietransitie. Doe dat dan ook maximaal: vanuit vertrouwen in de kracht van de inwoners van Overijssel. Dan ontstaat een duurzaam Overijssel en blijft de provincie die prachtige (energie)tuin van Nederland.
(artikel als opiniestuk geplaatst in Stentor 7 maart 2020 met steun van diverse energiecoöperaties)